Vijf argumenten tegen schermtijdbeperking
Waar zit de weerstand om schermtijd voor een kind onder de zes jaar te beperken?
Wanneer je in gesprek gaat met ouders over de schermtijd van hun kind(eren) dan zal je snel ondervinden dat het een gevoelig onderwerp is. Het gaat voor veel ouders over hun functioneren als diegene die verantwoordelijk is voor het welzijn en de langetermijnontwikkeling van hun kind. Wanneer iemand komt vanuit een organisatie met de naam ‘Schermloos Onder 6’ (SO6), ontstaat er al snel een neiging tot verdedigen van enig handelen ten aanzien van de schermtijd van het kind.
We leggen in al onze gesprekken direct uit dat het idee van “schermloos” een streven is en zetten uiteen waarom we daarnaar streven. Daarnaast lichten we toe dat het belangrijkste voor ouders is om bewust om te gaan met de schermtijd van de kinderen en “er het beste uit te halen”.
Wanneer we een situatie hebben weten te creëren waarin de ouder niet beoordeeld/veroordeeld wordt, maar vrijelijk kan praten, dan zien we vanuit hen verschillende argumenten aangedragen worden waar wij als SO6 volgens hen ook aan zouden moeten denken.
Wat interessant is, is dat deze zelfde argumenten - vaak ongenuanceerd - in online reacties terug te vinden zijn onder artikelen en posts over het limiteren van schermgebruik.
Hieronder de vijf argumenten die we het meest terug zien komen:
De Maatschappij
Het best verwoord onder het idee “We kunnen er in de huidige maatschappij niet meer omheen.” Hierin zien we in de online reacties vooral een soort fatalistisch realiteitsbesef waaraan een kind nu eenmaal niet kan ontsnappen – met de implicatie dat je je er beter aan kunt overgeven. Gelukkig zien we niet alleen de keyboardkrijgers, maar is in een reëel gesprek dit type tegenargument iets genuanceerder en volledig te begrijpen. Het is een uiting van onmacht. Een probleem waarbij de gehele trend rondom schermen dusdanig is dat ook al zou je iets willen, het is vechten tegen een bierkaai.
Uiteraard hebben we op persoonlijke basis begrip voor dit argument. Echter, het is goed te beseffen dat we als mensheid langer zonder schermen hebben geleefd dan mét. Het feit dat schermen een integraal onderdeel van de maatschappij uitmaken doet geen afbreuk aan de negatieve effecten en kan nooit het startpunt vormen van een gesprek over de negatieve effecten van schermtijd.
Educatief
Het best verwoord onder het idee “Ze leren er ook van.” Hierin zien we in de online reacties vooral een positieve insteek die totaal niet interacteert met de claims van de negatieve effecten. Het is het equivalent van “Roken verhoogt de kans op longkanker” beantwoorden met “Nou, ik raak er ook lekker ontspannen van.” Let wel, iedereen mag op deze manier een argument opbouwen, maar je bagatelliseert er de welonderzochte effecten mee. Sterker nog, als we dieper inzoomen op “het leren” dan moet je jezelf twee vragen stellen:
Hoeveel tijd wordt daadwerkelijk gespendeerd aan “educatie” op een scherm; en
Is het écht nodig dit via dit kanaal te leren wanneer een kind jonger is dan zes jaar?
Het antwoord op de eerste vraag is “in verhouding zeer zeer weinig” en het antwoord op de tweede vraag is “nee”. Deze verdienen beide nuance, maar hier gaan we de komende maanden vanuit SO6 dieper op in.
Ontwikkeling
Het best verwoord onder het idee “Het is ter voorbereiding op hun toekomst.” Het lijkt op een combinatie van de eerste twee punten, maar het saillante verschil zit erin dat de eerste twee argumenten gebruikt worden om een beschrijvend excuus te geven voor waarom kinderen schermen gebruiken – en dit argument vooral gericht is op een “noodzaak”. Hoe eerder een kind begint aan een scherm, hoe beter het gewend kan raken aan het leven wat ze staat te wachten op de toekomst. Het lijkt alsof men stelt dat schermtijd op vroege leeftijd kan dienen als vaccin, waarbij het kind resistent raakt jegens de negatieve effecten op latere leeftijd. Deze redenering is wellicht ergens intuïtief te begrijpen, maar lijkt tot heden nergens op gebaseerd. Sterker nog, de indicatie is eerder andersom: veel schermtijd op jonge leeftijd lijkt te zorgen voor een slechter emotioneel functioneren op latere leeftijd.
Betutteling
Het best verwoord onder het idee “Betutteling!” In de online reacties, maar zelfs columns over het onderwerp, wordt snel gegrepen naar deze rode haring… De insteek is dat onderzoeken er op uit zijn om je te beïnvloeden, bang te maken en onder controle te houden. Dit is uiteraard geen argument, maar het werkt voor veel mensen wel als afbreuk om het onderwerp serieus te nemen. Het is om deze reden dat voor ons het begin de kennisbank is. Niet omdat iedereen alle studies over het onderwerp dient te kennen, maar omdat het in de discussie helpt het gesprek aan te gaan met onderbouwing en terug te brengen naar waar de effecten over gaan.
Gemak
Het best verwoord als “Het is ook om een beetje een moment voor mijzelf te hebben” – of een andere term die meer ligt op het gemak en functioneren van het gezin dan ingaat op de negatieve effecten van schermtijd. Het zal wellicht verbazen, maar we hebben het meeste begrip voor dit type argument. Een scherm is voor veel kinderen een ‘speen’ bij negatieve momenten en een ‘oppas’ als een ouder iets voor zichzelf wilt doen. Als we wederom echter de keyboardkrijgers loslaten en kijken naar de échte gesprekken dan zit hier wel een kernpunt in die we met SO6 aandragen: “Er is al veel om rekening mee te houden als ouder, hoe belangrijk is het om schermloos te zijn?” Hier hebben we volledig begrip voor en in onze coachingstrajecten en tips houden we ook rekening met de situatie van het gezin. Het streven naar zo min mogelijk schermtijd onder de 6 jaar zou voor iedereen hetzelfde moeten zijn. De interventies zijn in de praktijk voor ieder gezin en gezinssituatie anders.
Conclusie
Uiteraard zijn er meer argumenten die we te horen krijgen, maar de meeste mensen redeneren vanuit een combinatie van de bovenstaande vijf startpunten. Wil je hierover in gesprek met ons: de digitale koffie staat koud te worden!